TIPS & TRUCS VOOR LEESPLEZIER
Lezen is volgens mij, na spelen, zo ongeveer het belangrijkste dat een kind kan doen voor de eigen ontwikkeling, maar het is helaas ook het eerste waar kinderen een hekel aan krijgen. Veel ouders kennen het belang van lezen, en dringen er dan ook flink bij hun kinderen op aan.
Scholen hebben tot niet zo lang geleden gedacht dat, naast dat lezen MOEST, er dan toch ook wel "jeugdliteratuur" gelezen moest worden, en dan "op het leesniveau van het kind".
Lezen wordt dan net als spruitjes: 't is heel gezond voor je, maar je krijgt er toch een hekel aan.....!!!
En dat terwijl kinderen lezen ook zo heerlijk kunnen vinden.
Vergelijk het met leren fietsen: een kind vindt het heerlijk om een beetje te spelen met een fietsje met zijwieltjes, met pappa en mamma in de buurt, en neemt vanzelf stapjes naar "moeilijker". Maar stel je eens voor hoe hij of zij zou reageren als je hem of haar op een grote fiets zou zetten, een flinke zet zou geven en zou zeggen: "Rijden maar.....het is leuk!"
Zeg dus niet "Je moet lezen, hoor, dat is goed voor je!", maar ga af en toe eens samen naar de bibliotheek, kies iets uit voor uzelf en laat uw kind zoveel mogelijk zelf iets uitzoeken. Wijs aan waar het kinderboeken kan vinden, maar bemoeit u zich zo min mogelijk met de keuze - een kind pikt uw bemoeienis zeer snel op! In het Kringloopcentrum in de buurt kan uw kind voor een klein prijsje een boek uitzoeken dat het nog houden mag ook! Wil uw kind in het begin geen boek? Geen probleem. Maak geen punt van dit verzet. Als de druk er af is komt het vanzelf goed. Toon gewoon zelf belangstelling voor kinderboeken, bewonder een mooi boek over iets dat aansluit bij de belangstelling van uw kind. En leg het terug.
Dring vooral niets op! Opdringen doe je met vaccinaties, schone onderbroeken, helpen met de vaatwasser inruimen, maar NOOIT met boeken. Kiest uw kind iets uit dat te makkelijk is? Nou en? Als het vaak zelf mag kiezen kiest het waarschijnlijk de volgende keer iets moeilijkers, of de keer er na. Zelf riep ik altijd: "Al lezen ze wc-papier, ALS ze maar lezen!". Kiest het iets dat te moeilijk is? Geen probleem, daar komt uw kind snel genoeg zelf achter. Met de nadruk op zelf. Misschien wil uw kind u uitproberen. Of misschien was het ook wel toe aan wat moeilijkers. En misschien slaat het de te moeilijke delen gewoon over. Je hoeft bij lezen niet persé ieder woord te begrijpen! Als je de grote lijn maar kunt volgen. Kiest uw kind alleen maar informatieboeken? Geen probleem, de leesinteresse neemt toe, en uw kind stapt automatisch een keer over. Kiest uw kind stripboeken, Donald Duckjes of prentenboeken? Alweer geen probleem, dat gaat vanzelf over: je belangstelling verandert continu, BEHALVE als bepaalde dingen niet mogen en andere dingen moeten. Trouwens: Donald Duckjes lezen is echt ook lezen. Het belangrijkste is dat uw kind zogenaamde "LEESKILOMETERS" maakt: routine krijgt in lezen, zodat het geen moeite meer kost en uw kind klaar is om ook de inhoud in zich op te nemen.
RELAX, OUDERS! Er is hoop, maar die heet wel: VRIJHEID.
Waar het om gaat is dat kinderen LEESPLEZIER ervaren. Als u dat voor elkaar krijgt, loopt u binnen. En zij ook.
Series zijn ook leesbevorderend: de kinderen die Harry Potter deel 1 uit hadden konden niet wachten tot ze met deel 2 verder mochten!
En dat terwijl kinderen met het eerste dikke Harry Potterboek vaak wel een beetje op gang geholpen moesten worden!
Zo is bijvoorbeeld de serie "Hoe overleef ik..." van Francine Oomen een enorm succes onder meiden, al houden die net zo veel van HP als jongens. En de Geronimo Stilton- en Thea Stiltonseries zijn op dit moment een ware hit!
Zo kunnen boeken ook een leuke beloning [in het vooruitzicht] zijn! En wat dacht u van een een stimulans als een eigen boekenkast?!
Denk bij leesmotivatie ook eens aan het volgende:
Heeft u uw kind ooit moeten dwingen televisie te kijken of een spelletje te doen op de computer?
Over het algemeen zult u moeite moeten doen deze passieve tijdopslokkers juist in te perken.
VANDAAR MIJN TRUC: verplicht kinderen nooit tot lezen, dring nooit aan, maar geef het als "bonus", als beloning, als iets positiefs.
Stop ze altijd op tijd in bed [vaste tijd!], maar zeg dan toegeeflijk: "Nou, vooruit dan, nog 10 minuutjes/half uurtje lezen, MAAR DAN
ECHT HET LICHT UIT!", of: "Eigenlijk moet je nu nodig gaan slapen, maar vooruit: nog héél eventjes dan!"
Het lezen moet vooral in plaats van slapen komen, niet in plaats van televisie kijken of iets dergelijks, want dan voelt het weer aan als straf. Dus eerst de vaste bedtijd regelen, en daarna het lezen. En er op letten dat ze op de afgesproken tijd het licht uit doen [controleren!], dan voelt het ook weer als computeren en televisiekijken. En net als computeren en televisiekijken kan lezen dus ook [als "straf"] afgepakt worden!
En: "...het hoeft niet: je mag ook gewoon meteen gaan slapen! Eigenlijk heb ik dat liever, want je hebt je slaap hard nodig!" [nou, dan weet je meestal wel wat je kiest!]
Geef nooit negatief commentaar op het boek. Vraag juist regelmatig naar wat uw kind ervan vindt, of vraag misschien juist alleen of het leuk is. Of vraag [bij sommige kinderen] beter helemaal niets.
WAAK VOOR DWANG! En pas op: uw kinderen zijn niet gek! Ze hebben u zo in de smiezen!
Zorg natuurlijk altijd dat er voldoende aan boeken [variatie!] te lezen is, en help eventueel uw kind overdag een begin te maken in een boek door het eerste stuk voor- of samen te lezen. Misschien kunt u het bedleesritueel opstarten door in het begin samen te lezen [in bed]. Stoppen als het spannend is, dan kunt u daarna, als uw kind protesteert, het met de vooruit-nog-10-minuten-truc zelf even laten lezen terwijl u weggaat. Denk er wel aan dat hardop lezen veel langzamer gaat dan stillezen, en dat die vertraging niet altijd als prettig wordt ervaren.
Heel eventjes mogen lezen is meestal ook niet prettig: je komt dan net niet in het verhaal. Zet de 10-minuten-truc dus zo snel mogelijk om in bijvoorbeeld een half uur, of, afhankelijk van de tijd en de leeftijd, een uur. Maakt u zich geen zorgen over of alles wel goed gelezen wordt: daar maakte u zich ook geen zorgen over toen uw kind begon te praten, en dat is ook goed gekomen!
Valt een boek tegen, laat het kind dan gerust een ander boek uitzoeken...dat zou u zelf toch ook doen? Het is vooral belangrijk dat uw kind er vrijheid in ervaart. En dat ene boek komt later wel...... of niet.
Laat af en toe positieve geluiden horen als: "...ben je al zó ver?...wat lees je de laatste tijd toch veel... wat lees je al snel/goed... ! Ik hoor dat veel kinderen gek zijn op... Ik vind het zelf ook altijd...........". Niet te veel, en zonder nadruk, natuurlijk, want dat roept u ook niet over het televisiekijken; meer zo'n beetje langs de neus weg...
En dan nog wat over de allergrootste leesweigeraars:
wij hebben er zelf ook zo eentje gehad. Zijn zus was stapelgek op lezen, en dat was op zich al reden genoeg voor hem om het niet te willen ["nerd!"].
We legden af en toe eens een mooi boek van het Kringloop op zijn kamer, zo van zie-maar, en we hadden het er niet meer over.
Maar aan het zondagochtendontbijt, tussen de warme broodjes door, konden we dan soms horen: "... ja, en Remy, van Alleen op de Wereld..."
En nog een laatste tip: leg zelf ook eens een leuk boek op uw eigen nachtkastje. Wie weet...?? terug naar BASISSCHOOL
Lezen is volgens mij, na spelen, zo ongeveer het belangrijkste dat een kind kan doen voor de eigen ontwikkeling, maar het is helaas ook het eerste waar kinderen een hekel aan krijgen. Veel ouders kennen het belang van lezen, en dringen er dan ook flink bij hun kinderen op aan.
Scholen hebben tot niet zo lang geleden gedacht dat, naast dat lezen MOEST, er dan toch ook wel "jeugdliteratuur" gelezen moest worden, en dan "op het leesniveau van het kind".
Lezen wordt dan net als spruitjes: 't is heel gezond voor je, maar je krijgt er toch een hekel aan.....!!!
En dat terwijl kinderen lezen ook zo heerlijk kunnen vinden.
Vergelijk het met leren fietsen: een kind vindt het heerlijk om een beetje te spelen met een fietsje met zijwieltjes, met pappa en mamma in de buurt, en neemt vanzelf stapjes naar "moeilijker". Maar stel je eens voor hoe hij of zij zou reageren als je hem of haar op een grote fiets zou zetten, een flinke zet zou geven en zou zeggen: "Rijden maar.....het is leuk!"
Zeg dus niet "Je moet lezen, hoor, dat is goed voor je!", maar ga af en toe eens samen naar de bibliotheek, kies iets uit voor uzelf en laat uw kind zoveel mogelijk zelf iets uitzoeken. Wijs aan waar het kinderboeken kan vinden, maar bemoeit u zich zo min mogelijk met de keuze - een kind pikt uw bemoeienis zeer snel op! In het Kringloopcentrum in de buurt kan uw kind voor een klein prijsje een boek uitzoeken dat het nog houden mag ook! Wil uw kind in het begin geen boek? Geen probleem. Maak geen punt van dit verzet. Als de druk er af is komt het vanzelf goed. Toon gewoon zelf belangstelling voor kinderboeken, bewonder een mooi boek over iets dat aansluit bij de belangstelling van uw kind. En leg het terug.
Dring vooral niets op! Opdringen doe je met vaccinaties, schone onderbroeken, helpen met de vaatwasser inruimen, maar NOOIT met boeken. Kiest uw kind iets uit dat te makkelijk is? Nou en? Als het vaak zelf mag kiezen kiest het waarschijnlijk de volgende keer iets moeilijkers, of de keer er na. Zelf riep ik altijd: "Al lezen ze wc-papier, ALS ze maar lezen!". Kiest het iets dat te moeilijk is? Geen probleem, daar komt uw kind snel genoeg zelf achter. Met de nadruk op zelf. Misschien wil uw kind u uitproberen. Of misschien was het ook wel toe aan wat moeilijkers. En misschien slaat het de te moeilijke delen gewoon over. Je hoeft bij lezen niet persé ieder woord te begrijpen! Als je de grote lijn maar kunt volgen. Kiest uw kind alleen maar informatieboeken? Geen probleem, de leesinteresse neemt toe, en uw kind stapt automatisch een keer over. Kiest uw kind stripboeken, Donald Duckjes of prentenboeken? Alweer geen probleem, dat gaat vanzelf over: je belangstelling verandert continu, BEHALVE als bepaalde dingen niet mogen en andere dingen moeten. Trouwens: Donald Duckjes lezen is echt ook lezen. Het belangrijkste is dat uw kind zogenaamde "LEESKILOMETERS" maakt: routine krijgt in lezen, zodat het geen moeite meer kost en uw kind klaar is om ook de inhoud in zich op te nemen.
RELAX, OUDERS! Er is hoop, maar die heet wel: VRIJHEID.
Waar het om gaat is dat kinderen LEESPLEZIER ervaren. Als u dat voor elkaar krijgt, loopt u binnen. En zij ook.
Series zijn ook leesbevorderend: de kinderen die Harry Potter deel 1 uit hadden konden niet wachten tot ze met deel 2 verder mochten!
En dat terwijl kinderen met het eerste dikke Harry Potterboek vaak wel een beetje op gang geholpen moesten worden!
Zo is bijvoorbeeld de serie "Hoe overleef ik..." van Francine Oomen een enorm succes onder meiden, al houden die net zo veel van HP als jongens. En de Geronimo Stilton- en Thea Stiltonseries zijn op dit moment een ware hit!
Zo kunnen boeken ook een leuke beloning [in het vooruitzicht] zijn! En wat dacht u van een een stimulans als een eigen boekenkast?!
Denk bij leesmotivatie ook eens aan het volgende:
Heeft u uw kind ooit moeten dwingen televisie te kijken of een spelletje te doen op de computer?
Over het algemeen zult u moeite moeten doen deze passieve tijdopslokkers juist in te perken.
VANDAAR MIJN TRUC: verplicht kinderen nooit tot lezen, dring nooit aan, maar geef het als "bonus", als beloning, als iets positiefs.
Stop ze altijd op tijd in bed [vaste tijd!], maar zeg dan toegeeflijk: "Nou, vooruit dan, nog 10 minuutjes/half uurtje lezen, MAAR DAN
ECHT HET LICHT UIT!", of: "Eigenlijk moet je nu nodig gaan slapen, maar vooruit: nog héél eventjes dan!"
Het lezen moet vooral in plaats van slapen komen, niet in plaats van televisie kijken of iets dergelijks, want dan voelt het weer aan als straf. Dus eerst de vaste bedtijd regelen, en daarna het lezen. En er op letten dat ze op de afgesproken tijd het licht uit doen [controleren!], dan voelt het ook weer als computeren en televisiekijken. En net als computeren en televisiekijken kan lezen dus ook [als "straf"] afgepakt worden!
En: "...het hoeft niet: je mag ook gewoon meteen gaan slapen! Eigenlijk heb ik dat liever, want je hebt je slaap hard nodig!" [nou, dan weet je meestal wel wat je kiest!]
Geef nooit negatief commentaar op het boek. Vraag juist regelmatig naar wat uw kind ervan vindt, of vraag misschien juist alleen of het leuk is. Of vraag [bij sommige kinderen] beter helemaal niets.
WAAK VOOR DWANG! En pas op: uw kinderen zijn niet gek! Ze hebben u zo in de smiezen!
Zorg natuurlijk altijd dat er voldoende aan boeken [variatie!] te lezen is, en help eventueel uw kind overdag een begin te maken in een boek door het eerste stuk voor- of samen te lezen. Misschien kunt u het bedleesritueel opstarten door in het begin samen te lezen [in bed]. Stoppen als het spannend is, dan kunt u daarna, als uw kind protesteert, het met de vooruit-nog-10-minuten-truc zelf even laten lezen terwijl u weggaat. Denk er wel aan dat hardop lezen veel langzamer gaat dan stillezen, en dat die vertraging niet altijd als prettig wordt ervaren.
Heel eventjes mogen lezen is meestal ook niet prettig: je komt dan net niet in het verhaal. Zet de 10-minuten-truc dus zo snel mogelijk om in bijvoorbeeld een half uur, of, afhankelijk van de tijd en de leeftijd, een uur. Maakt u zich geen zorgen over of alles wel goed gelezen wordt: daar maakte u zich ook geen zorgen over toen uw kind begon te praten, en dat is ook goed gekomen!
Valt een boek tegen, laat het kind dan gerust een ander boek uitzoeken...dat zou u zelf toch ook doen? Het is vooral belangrijk dat uw kind er vrijheid in ervaart. En dat ene boek komt later wel...... of niet.
Laat af en toe positieve geluiden horen als: "...ben je al zó ver?...wat lees je de laatste tijd toch veel... wat lees je al snel/goed... ! Ik hoor dat veel kinderen gek zijn op... Ik vind het zelf ook altijd...........". Niet te veel, en zonder nadruk, natuurlijk, want dat roept u ook niet over het televisiekijken; meer zo'n beetje langs de neus weg...
En dan nog wat over de allergrootste leesweigeraars:
wij hebben er zelf ook zo eentje gehad. Zijn zus was stapelgek op lezen, en dat was op zich al reden genoeg voor hem om het niet te willen ["nerd!"].
We legden af en toe eens een mooi boek van het Kringloop op zijn kamer, zo van zie-maar, en we hadden het er niet meer over.
Maar aan het zondagochtendontbijt, tussen de warme broodjes door, konden we dan soms horen: "... ja, en Remy, van Alleen op de Wereld..."
En nog een laatste tip: leg zelf ook eens een leuk boek op uw eigen nachtkastje. Wie weet...?? terug naar BASISSCHOOL
